مهمترین سوال در مورد جمکران، ماهیت جمکران و چگونگی وجود آن است که مدت‌ها بود افکار را معطوف خود کرده بود.
باید توجه داشت که جمکران بیشتر از آن که بخواهد جنبه اعتقادی داشته باشد جنبه عبادی دارد پس نباید با این مساله مانند مسائل اعتقادی و فکری بحث و صحبت شود.
شکی در این نیست که اگر بخواهیم در مورد جمکران از نظر اعتقادی بحث کنیم یعنی فکری و استدلالی مجالی برای این مساله نخواهد ماند.
تا آنجا که بیان شده و ما می دانیم نقطه آغاز جمکران از خواب یکی از دستداران امام زمان(ع) بوده است پس به طور حتم یک خواب حتی اگر از طرف مهمترین فرد و با تقوا ترین فرد و حتی اگر برای یک انسان عارف و....با هر پسوندی که باشد نمی تواند برای دیگران حجت باشد و به صورت مساله اعتقادی مطرح شود.
جمکران مسجدی است که به اعتقاد شیعیان و دوستداران امام زمان(ع)، جایگاهی برای امام زمان (ع) است البته نه به این صورت که محل زندگی ایشان است بلکه جایی است که امام زمان به آن جا توجه دارد و در میان انبوه دوستداران حاضر می‌‌شود.
اگر بخواهیم به بررسی این مساله بپردازیم هیچ منافاتی میان این تفکر با سایر اعتقادات در مورد امام زمان (ع) وجود ندارد. بنا بر آنچه که از امام زمان بیان شده این است که ایشان به همه مومنان توجه دارند و مواظب اعمال و رفتار ایشان هستند و هر زمان که لازم باشد ‌آن‌ها را مورد لطف و عنایت خود قرار خواهند داد.
آنچه که از امام زمان از لطف و احسان و خیر خواهی برای مومنان بیان شده و همچون آفتاب پشت ابر الطاف و نورانیت آن به مومنان می‌رسد، بعید به نظر می رسد «حتی اگر بدون دلیل محکم و به شرطی که مخالف دیگر موازین اسلامی بلکه در طول این موازین باشد » اگر مومنان به مساله‌ای چون جمکران معتقد باشند و امام زمان در خیل دوستداران خود حاضر نشود.
آنچه که برای مومنان و شیعیان مسلم است حضور امام زمان درخیل دوستداران و محبان خود است و چه حضوری برتر از حضور در خیل دوستدارنش در جمکران که فقط به خاطر نام و محبت به ایشان به آنجا می‌آیند.
این نکته در مورد مساله جمکران جایگاه مهمی دارد که مساله جمکران، مخالف هیچ کدام از اعتقادات مسلم اسلامی و شیعی نمی‌باشد. پس تا زمانی که چنین هست، هیچ دلیلی برای نفی آن وجود ندارد.
پس به نظر اینجانب بر اساس آنچه که از امام زمان بیان شده و ماهیت وجودی جمکران عقیده داشتن به حضور امام زمان در جمکران از مسلمات است و هیچ شکی در آن نیست.
و اما چون جمکران محلی برای عبادت و توسل به خدا به بهانه امام زمان است هیچ دلیلی برای نفی آن وجود ندارد. عباداتی که در جمکران انجام داده می شود مستند است و حتی اگر هم مستند نباشد، نوعی عبادت خداوند بر طبق همان قوانینی که خود خداوند برای عبادت خود قرار داده است، البته با تفصیلاتی، که این تفصلیلات واضافات نیز در موازات عبادت خداوند است و با آن منافاتی ندارد پس هیچ دلیلی برای نفی عبادت در جمکران وجود ندارد.
حضور انسان‌های پاک و عالمان دینی خود می‌تواند تاییدی برا جمکران باشد. آن‌ها که برای توصل و تضرع به خدمت امام زمان و برای عبادت خداوند در جمکران حاضر شده اند و می‌شوند.
حضور عالمان دینی«که پیر در حدیث و قران و اجتهاد هستند » نمی تواند هیچ دلیلی باشد اما می توان آن را به عنوان تایید به حساب آورد .
اما تفاوت مساله اعتقادی و عبادی این است که اگر ما جمکران را مساله‌ای اعتقادی مطرح کردیم هر کس آن را منکر شود یعنی مخالفت صریح با دین کرده و مخالفت صریح با اعتقادات دینی کرده است اما وقتی به عنوان یک مساله مستحب عبادی بیان شود مخالفت و قبول نداشتن ان صرف از دست دادن یک موقعیتی مناسب برای عبادت با خداوند و نزدیکی به امام زمان است که این خود خبطی بزرگ است.
انچه مسلم است چون جمکران نص صریح و مشخصی از شرع ندارد نمی‌تواند جز اعتقادات و مسائل اساسی اعتقادی باشد.
مخالفت با جمکران بنابر آنچه که دیده می‌شود مخالف با اسلام و تشییع نیست و از مسائل عدیده دین نیست.
بدون شک جمکران بهانه‌ای برای مناجات باخدا و امام زمان و تضرع و دعا برای تعجیل در فرج امام زمان(عج) است
برای سلامتی امام زمان(عج) و تعجیل در فرجش صلوات